De Heksensteen – Musical over heksenverbranding in Lier
Lier, 30 augustus 2024: In het stadhuis op de Grote Markt stelde de Lierse Podiumacademie de grootse musical over De Heksensteen voor. De musical vertelt het mysterieuze verhaal van Cathelyne Van den Bulcke, veroordeeld tot de brandstapel in Lier. Met een cast van meer dan 160 medewerkers belooft het een onvergetelijke productie te worden.
Wie ooit al over de Grote Markt van Lier wandelde en zich liet overweldigen door alle pracht en praal, vergat waarschijnlijk naar de straatstenen te kijken. Want één bepaalde steen spreekt tot op de dag van vandaag tot de verbeelding: de Heksensteen, die herinnert aan het verleden van de heksenverhalen in Lier.
“Ontdek in de musical De Heksensteen het meeslepende mysterie van Cathelyne van den Bulcke, veroordeeld tot de brandstapel in het historische Lier. Werd zij onterecht beschuldigd van hekserij door de meedogenloze schout Willem Brant en zijn trouwe knecht Johannes? Welk duister geheim bewaakt Cathelynes zoon Hans angstvallig? En welke rol spelen Anneke en Arnout in deze intrigerende saga?”, zegt Erwin Scheltjens, directeur van de Podiumacademie
Rik Verwaest, burgemeester en historicus schetst het verhaal van Cathlyne. Het is geen verhaal uit de Middeleeuwen, het is geen godsdienstig verhaal. Het is een verhaal van machtsmisbruik door een falende overheid die onschuldige burgers treft om zelf de macht te behouden. Het is het verhaal van een eenvoudige vrouw die er voor gezorgd heeft dat in Lier slechts één heks ten onrechte verbrand werd. (lees het volledige verhaal hieronder)
“Het is fantastisch om te zien hoe onze Podiumacademie een musical op de planken brengt met leerlingen maar ook grote nationale musicalsterren. (o.a. Elke Buyle en Pieter Jan De Paepe). De geschiedenis van onze stad is verweven met die van de heksenvervolging in de regio. Deze productie blaast het verhaal van Cathelyne van den Bulcke nieuw leven in.”
De heksensteen
Tot slot geeft heksenkenner Jef Verscuren nog enige duiding rond de heksensteen
“Een woordje over de steen die we De Heksensteen noemen. U hoort het goed. Ik zeg niet:
dit is de Heksensteen. Nee, dit is de steen die we de Heksensteen noemen. En dat terwijl
we volgens stads- en rijksarchieven maar weet hebben van één keer dat hier een
een zogenaamde heks is verbrand. In het woelige verleden van deze stad hebben hier heel
wat terechtstellingen plaats gehad. De laatste bijvoorbeeld was in 1842 toen hier op het
schavot de moordenaar van de pastoor van Nijlen werd geëxecuteerd. En toch noemen we deze steen De Heksensteen. En ik vrees dat deze naam nog heel lang aan deze steen zal blijven kleven. De machthebbers van ruim 430 jaar geleden hebben het er serieus ingehamerd: hier wordt een heks verbrand. En zo zijn we dat blijven vertellen aan elkaar. In oktober van het jaar 2021 heeft deze ronde steen een gouden rand gekregen: een ring in messing. Die ring vertelt ons dat op 20 januari 1590 hier Cathelyne Van den Bulcke uit Nijlen als heks werd verbrand. Dankzij haar zwijgen eindigde hier ook de heksenvervolging in Lier.”
De voorstellingen
De voorstellingen van deze grootse productie vinden plaats in november 2024.
Zaterdag 2 om 19:30, zondag 3 om 15:00 en om 19.30,
zaterdag 9 om 19:30, zondag 10 nov. 2024 om 15:00 en om 19:30,
Tickets via www.lierscultuurcentrum.be
(MSL/foto’s MSL)
Het verhaal van Cathelyne Van de Bulcke door Rik Verwaest, burgemeester en historicus
“Het verhaal van de heksen in Lier is voor ons misschien wat confronterend. Als wij heksen afgebeeld zien, zoals wij ernaar willen kijken, zien wij een stel dorpelingen op een vies vuil pleintje met een woeste pastoor die aan het roepen is ‘verbrandt de heks’. Dan kunnen wij lachen met die achterlijke middeleeuwers met hun dom bijgeloof, met de kerk die een paar arme vrouwen verbrandde om macht te houden. Dit klopt echter niet. Dit is een verhaaltje dat wij vertellen om ons zelf beter te voelen. Hoe verder het van ons verwijderd is hoe beter dat wij onszelf voelen. Cathelyne is niet verbrand in de Middeleeuwen, Cathelyne is verbrand in 1590, toen sprak niemand nog over de Middeleeuwen. Cathelyne is niet verbrand door de pastoor, Cathelyne is verbrand door de volgelingen van de toenmalige burgemeester, Cathelyneis verbrand door de overheid net zoals tienduizenden vrouwen en mannen in Europa tijdens de hersenwaan. Er was niets Middeleeuws aan de heksenwaan, er was niets kerkelijk aan de heksenwaan. Het was een overheid die niet om kon met de veranderingen. Het was een mentale klimaatverandering die heel Europe op zijn kop zette. De overheid kon niet om met het geloof dat in elkaar stortte ten gevolge van het protestantisme.
Het was een overheid die geen antwoord kon geven aan de burgers en daarom besloot om naar beneden te schoppen op mensen die zwak waren, mensen die zichzelf niet konden verdedigen. De overheid gebruikte haar macht om kleine individuen kapot te maken om een grote massa gerust te stellen. Het is voor ons een meer confronterend verhaal dan dat wij zouden willen. Je kan heel wat parallellen trekken naar vandaag. Dat maakt het verhaal zo belangrijk om vandaag te vertellen. Het is een verhaal over ons, hoe je als samenleving, als overheid te kort kan schieten.
De geschiedenis kent geen helden, films wel. Toch komen we heel dicht in de buurt, dit verhaal heeft een heldin, Cathelyne.
Cathelyne van den Bulcke, een vrouw die niemand iets had misdaan en deed wat van haar verwacht werd. Toch werd ze uit haar huis gesleurd en vijf dagen lang gemarteld. Ze heeft op het einde van de rit bekend maar ze heeft niemand aangegeven. Er viel niemand aan te geven want er waren geen heksen. Cathelyne was ook geen heks, maar dat interesseerde de beul niet. De beul bleef martelen tot je namen noemde. De reden dat Cathelyne werd gemarteld was omdat iemand anders haar had aangegeven om zelf niet gemarteld te worden. Cathelyne heef die dodelijke cyclus die tienduizenden slachtoffers heeft gemaakt in Europa hier in lier doorbroken. Dat hier maar een heks verbrand is is aan een iemand te danken en dat is Cathelyne Ze heeft niemand verklikt, ze heeft haar fantasie gebruikt en verhalen verteld over heksenprocessie, vliegen met de duivel en weelwolven. Namen heeft ze nooit genoemd. Doe dat maar als eenvoudige vrouw uit Nijlen die na vijf dagen foltering haar verstand nog gebruikte en dacht bij mij stopt het. Dat is het verhaal hoe het vertelt moet worden.”
